Contacteer ons

Stad

Een verstilde oase in de stad

Verscholen in Jutphaas ligt een prachtige, oude begraafplaats. De soms door weer en wind aangetaste stenen vertellen verhalen van liefde en verlies.

Had Servaasje Heijkamp nog geleefd, hij zou enkele weken geleden zijn 71e verjaardag hebben gevierd – wellicht omringd door een echtgenote, kinderen en kleinkinderen. Maar Servaasje stierf op 25 oktober 1950, dik twee maanden na zijn geboorte. Bastiaan de With overleed op 4 februari 1966. Hij werd twee dagen oud; zijn zusje (?) Floortje leefde twee jaar later maar één dag.

Het zijn altijd de kindergraven die op begraafplaatsen de meeste indruk maken. Want achter die in steen en marmer uitgehakte namen en data weet je het grote drama van een te kort leven en het verdriet van ontroostbare ouders. Van ondraaglijk zwarte dagen die met het verstrijken van de jaren zijn opgelost in weemoed en vergetelheid.

Servaasje, Basje, Floortje, maar ook Raymond en Jeroen rusten tussen enkele honderden volwassenen al tientallen jaren in de aarde van de Algemene Begraafplaats Kerkveld. Waaronder vier van de vijf jongemannen uit Jutphaas die aan het einde van de oorlog, op 7 mei 1945, door de Duitsers werden doodgeschoten (de vijfde ligt een stukje verderop op de begraafplaats bij de Nicolaaskerk). Het bakstenen monument dat hen gedenkt, is wat verzakt. Er ligt nog een uitgedroogd bosje bloemen op de rand.

De Algemene Begraafplaats aan het Kerkveld is een rijksmonument en – vanwege die vier doodgeschoten jongens – een oorlogsgraf. Het is niet echt een verborgen geheim van Nieuwegein, maar toch zullen veel inwoners deze dodenakker niet kennen.

Het is de moeite waard er eens een kijkje te nemen. De kleine begraafplaats ligt, omringd door hoge bomen, verscholen achter het Kerkveld. Via een hoog hek dat overdag altijd open is, betreed je een verstilde wereld, midden in de stad.

De grafstenen en grafornamenten zijn niet uitbundig, maar ingetogen. Je vindt er de graven van inwoners van Jutphaas – vaak in gezinsverband begraven – die in de vorige eeuw of recenter zijn overleden, maar ook bemoste grafkelders en grafstenen van veel langer geleden. Soms zijn de inscripties zo uitgewist door de tijd dat ze niet of amper leesbaar zijn. Bij nog maar enkele graven zijn sporen van recent bezoek zichtbaar; de meeste van deze doden zijn al lang vergeten.

Er liggen vooraanstaande notabelen, van wie de destijds alom bekende namen al lang uit de herinnering zijn verdwenen, maar ook ‘gewone’ mensen met nu nog bekende Jutphaase achternamen. Ook jonkheer Lodewijk Eduard de Geer van Oudegein ((1907-1985) en zijn echtgenote Anny Hermine (1909-1997) hebben er een – overigens bescheiden – grafsteen.

De begraafplaats is een stille, groene oase in de stad. Het lijkt of de stadsgeluiden er niet volledig doordringen. Pas als je het ijzeren hek weer door bent, terug naar het licht, merk je: het leven rond dit kleine kerkhof gaat door. Gelukkig maar.

Veel gelezen

Advertentie
Verbinden