Een meer dan levensgroot vogelhuisje op een paal bepaalde jarenlang het beeld van bedrijventerrein Het Klooster. Vanaf de rijksweg A27 blikten voorbijrazende automobilisten op een kale zandvlakte.
In een paar jaar tijd is die aanblik compleet veranderd. Het door weer en wind aangetaste vogelhuisje staat er nog, maar valt weg tegen de vijf enorme windmolens – symbolisch voor het duurzame karakter van het gebied – en de langwerpige distributiecentra die nu het beeld bepalen.
Het is vooral aan het succes van Het Klooster te danken dat Nieuwegein in april dit jaar op de Summit Logistieke Hotspots in Weert werd uitgeroepen tot nationale distributie hotspot. “Bedrijven staan in de rij”, zegt wethouder Ellie Eggengoor (VVD), die de gunstige ontwikkeling van Het Klooster erfde van haar voorganger, de na de laatste gemeenteraadsverkiezingen naar het onderwijs vertrokken Johan Gadella.
Pizza
Het Klooster huisvest in totaal 360.000 m² aan distributiecentra, waarvan het pand van ALSO met 73.000 m² de grootste is. Daar komen de komende tijd nog 100.000 m² bij, want ook Prologis/HEMA, Coffr/Domino’s Pizza en WDP/Caldic laten er momenteel een distributiecentrum bouwen.
Daarmee is de koek wel op, constateert wethouder Eggengoor, “We zitten praktisch vol. Als straks de distributiecentra van HEMA, Caldic en Domino’s zijn opgeleverd, hebben we alleen nog kavels beschikbaar voor het midden- en kleinbedrijf.”
Dat was lange tijd wel anders, zegt Barbara Timmermans, als adviseur ondernemerszaken verantwoordelijk voor de acquisitie en verkoop van gronden van Het Klooster. “Het idee was destijds dat zich op Het Klooster, dat ver van de bebouwing aan de rand van Nieuwegein ligt, vooral productiebedrijven zouden vestigen. Daarvoor was al in 2004 een nieuwe aansluiting op de A27 gerealiseerd. Maar net na de oplevering van Het Klooster brak de economische crisis uit. Veel bedrijven hadden er hun handen aan vol om het hoofd boven water te houden. Investeren in een nieuwe productielocatie zat er gewoon niet in.”
Flexibeler
Toch heeft de gemeente de verleiding weerstaan de lege kavels voor bodemprijzen aan te bieden en zo bedrijven over de streep te halen. Timmermans: “Dat wilden we niet. Wel hebben we procedures en regels vereenvoudigd. Eerst lagen er vijf dikke boeken met regels en voorschriften, nu hebben we één dunne. Wat voor ons als gemeente trouwens een impuls was om al onze regelgeving tegen het licht te houden en waar mogelijk te versimpelen. We zijn flexibeler geworden, zodat twee kavels bijvoorbeeld makkelijker kunnen worden samengevoegd. Maar voor de rest hebben we vooral geduld gehad in de wetenschap dat de economie weer zou aantrekken en het goed zou komen met Het Klooster.”
Kwaliteit
Ook aan de kwaliteitseisen voor de bebouwing en de inrichting van het gebied heeft de gemeente niet getornd, zegt wethouder Eggengoor. “Het Klooster is óók een belangrijke toegangspoort naar de rest van Nieuwegein. En we willen dat het bedrijvenpark daar recht aan doet.”
Kenmerkend voor Het Klooster is dat aan de vormgeving van de bedrijfspanden en de inrichting van het gebied veel aandacht is besteed. Geen rechttoe rechtaan platte dozen, maar panden die ‘onder architectuur’ zijn gebouwd en een hoogwaardige, kwalitatieve uitstraling beogen. In het gebied zetten waterpartijtjes, fiets- en wandelpaden en groen de toon.
Gasloos
Duurzaamheid is eveneens van meet af aan een van de speerpunten geweest die de gemeente overeind heeft gehouden. Eggengoor: “We hebben richtlijnen ontwikkeld voor zaken als energieverbruik, isolatie en afvalscheiding, maar kunnen wettelijk niets afdwingen. Dat hoeft ook niet. Bijna alle bedrijven zijn uit zichzelf al duurzaam. Het is opmerkelijk hoe snel die ontwikkeling is gegaan. Ons doel is bijvoorbeeld uiteindelijk Het Klooster volledig gasloos te maken. Dat lukt nog niet, omdat een aantal bedrijven nog op het gasnet is aangesloten. Maar de ondernemingen die zich de laatste jaren op het Klooster hebben gevestigd zijn allemaal al van het gas af.”
Driehoek
Het keerpunt voor Het Klooster kwam toen het warenhuisconcern V&D zich in 2010 meldde. Timmermans: “Doordat een grote partij voor ons koos voor zijn distributiecentrum, realiseerden wij ons opeens ook hoe geschikt het gebied is als vestigingsplaats voor distributiecentra, zo in de driehoek van A27, A12 en A2. Het was dus vooral een impuls vanuit de markt die ons aanzette om er de logistieke hotspot te maken die het nu is geworden.”
Binnen enkele jaren na V&D volgden landelijke bedrijven als Albert Heijn in 2015, PostNL, DHL en Kloosterparking in 2017 en ALSO in 2018. Ook een aantal regionale bedrijven vestigde zich in het gebied. Medio 2019 is het grootste deel van de in totaal 75 hectare aan grote kavels bezet of in ontwikkeling. De gemeente heeft nog 7,5 hectare beschikbaar.
Werkgelegenheid
Behalve dat dat de gemeente financieel geen windeieren legt – Nieuwegein hanteert een grondprijs vanaf 205 euro per vierkante meter – betekende de stormachtige ontwikkeling van Het Klooster ook een impuls voor de plaatselijke werkgelegenheid. Op het Klooster werken honderden mensen, uit Nieuwegein en de (verre) regio, vooral in wisseldiensten.
Nu de economie verder aanzwengelt beginnen bedrijven moeite te krijgen hun openstaande vacatures vervuld te krijgen, ziet Eggengoor. “Dat komt ook, omdat het werk in de distributiecentra snel van karakter verandert. Veel eenvoudige taken worden overgenomen door robots. Er zijn nu vooral mensen nodig die die robots kunnen besturen, onderhouden en repareren. Die mensen zijn schaars. Wij stimuleren en ondersteunen daarom de samenwerking tussen het plaatselijke bedrijfsleven en het onderwijs. Zo straalt de bedrijvigheid die zich ontwikkelt op Het Klooster uit naar de hele gemeente en de regio”
