De naam Nieuwegein weerspiegelt al een stukje van dat rijke verleden. Het verwijst naar het middeleeuwse stadje Geyn, welke zich ooit uitstrekte aan beide zijden van het kanaal de Doorslag. Nog verder terug in de tijd gaan de vondsten in Het Klooster: graven, prachtige aardewerken potten, sieraden en primitief gereedschap van 6000 jaar geleden. Maar ook om ons heen, overal in de stad, is de historie zichtbaar.
Het verleden dichtbij
“Nieuwegein heeft twee beschermde dorpsgezichten en bijna honderdvijftig rijks- en gemeentelijke monumenten. Daar zullen er ongetwijfeld nog meer bijkomen, bijvoorbeeld van de nieuwe architectuur in onze stad”, vertelt Hidde van der Kluit, voorzitter van de Historische Kring Nieuwegein. Maar historisch besef gaat verder dan monumenten. Grote delen van onze stad zijn gebouwd met respect voor de toenmalige landschappelijke structuren. Het interview in dit magazine met stedenbouwkundige Ronald Fukken gaat daar onder andere over. Dat maakt dat in elke wijk het verleden terug te vinden is. Hidde geeft direct een voorbeeld. “Vlakbij basisschool de Meander in Batau-Noord is een klein stuwtje te zien. Op die plek lag in de middeleeuwen al een waterkering. Daarmee werd het waterpeil van het noordelijk gelegen drassige gebied verlaagd, zodat de grond geschikt werd voor landbouw. Dat is toch bijzonder!”
Meer dan een museum
De historische boerderij IJsselstee staat op het terrein van het Natuurkwartier, naast de Poldermolen die gedeeltelijk uit 1664 stamt. De boerderij biedt onderdak aan Museum Warsenhoeck en is de thuisbasis van de Historische Kring. De vrijwilligers zetten zich in om het verleden van het gebied uit te dragen. “Natuurlijk hebben we veel aandacht voor Jutphaas en Vreeswijk, de historische kernen”, vertelt Hidde. “De forten en Kasteel Rijnhuizen zijn ook echte blikvangers.
Natuurlijk hebben we veel aandacht voor Jutphaas en Vreeswijk, de historische kernen
Maar het verleden van Nieuwegein omvat veel meer. Wie in de wijk De Doorslag woont, heeft de ruïnes van Geyn onder zijn voeten. De Vaartse Rijn verbond Utrecht met de Hollandse IJssel en later de Lek. [FOTO] De sluis in Jutphaas, tegenover het Ecolab dat vroeger Henkel werd genoemd, stamt uit die tijd. Al is deze natuurlijk sindsdien vernieuwd, het blijft een historische markering.” De Nedereindseweg is de oudste weg in Jutphaas. Het dorp zelf ontstond rond Kerkveld. Daar tegenover staat het oudste huis van Nieuwegein. “Het rechterdeel van die woning is nog in de oorspronkelijke staat uit 1407, met ongeschaafde balken en een trappenhuis die gebouwd is rond een enkele boomstam.”
Geen drempels
De basisscholen in Nieuwegein hebben het verleden van de stad in het lesprogramma zitten. Kinderen maken op speelse wijze kennis met de rijke geschiedenis van de stad waarin ze opgroeien. De Historische Kring werkt daar graag aan mee. “Het verleden kennen helpt je om je hier thuis te voelen”, zegt Hidde. De Historische Kring staat open voor belangstellenden en nieuwe vrijwilligers. Voor twee tientjes per jaar steun je het mooie werk, krijg je gratis toegang tot het museum en allerlei activiteiten en ontvang je vier keer per jaar het tijdschrift Cronyck De Geyn.
Meer informatie over en van de Historische Kring Nieuwegein is te vinden op museumwarsenhoeck.nl.
